اطلاعات بهداشت جنسی درباره نشانه‌های سیفلیس، سه مرحله سیفلیس، روش انتقال و روش درمان.
سیفلیس بر اثر نوعی باکتری ایجاد می‌شود. این عفونت به‌آسانی از طریق رابطه جنسی مقعدی، واژینال و دهانی منتقل می‌شود و آسیب شدیدی به قلب، مغز و سیستم اعصاب می‌زند. درمان آن با آنتی‌بیوتیک ساده است.
نشانه‌های سیفلیس
سیفلیسسه مرحله دارد که هر مرحله نشانه‌های متفاوتی دارد:
مرحله اول (سیفلیس اول)
- ده روز تا سه ماه پس از آلوده شدن، زخم بدون دردی (به نام ‘شانکر’) ممکن است در ناحیه آلوده ایجاد شود. این زخم معمولاً روی آلت تناسلی مردانه یا واژن، درون دهان یا اطراف مقعد ایجاد می‌شود. برخی افراد دچار چندین زخم می‌شوند.
- غدد گردن، کشاله ران یا زیربغل ممکن است متورم شود.
- زخم‌ها بسیار عفونی هستند. زخم‌ها پس از حدود دو تا هشت هفته بهبود می‌یابند و ناپدید می‌شوند.
اگر بیماری در این مرحله درمان نشود، وارد مرحله دوم می‌شود.
مرحله دوم (سیفلیس دوم)
چند هفته پس از ناپدید شدن زخم، ممکن است دچار نشانه‌های زیر شوید:
- جوش‌های پوستی لکه‌ای در بدن، اغلب در کف دست یا کف پا
- ریزش موضعی مو
- زخم‌های سفید در دهان
- زائده‌هایی شبیه زگیل تناسلی در اطراف مقعد در مردان و زنان و نزدیک قسمت بیرونی آلت تناسلی زنان.
جوش‌های پوستی و زائده‌ها عفونی هستند.
ممکن است احساس ناخوشی کنید و به تب یا سردرد، و تورم غدد و کاهش وزن نیز دچار شوید.
بین مراحل دوم و سوم، نشانه‌های سیفلیس را نمی‌توانید ببینید یا حس کنید. بیماری پنهان یا نهفته می‌شود.
مرحله سوم یا آخر (سیفلیس سوم)
- سیفلیس ممکن است در سالهای بعد به قلب، مغز، استخوان‌ها و سیستم عصبی آسیب جدی بزند. این آسیب ممکن است مرگبار باشد.
- ممکن است دچار سکته، نابینایی، مشکلات قلبی، زوال عقل و بی‌تعادلی شوید.
- درمان در این مرحله نیز امکان‌پذیر است ولی جبران آسیب‌های واردشده شاید دیگر ممکن نشود.
روش انتقال
سیفلیس از طریق رابطه جنسی محافظت‌نشده دهانی، واژینال یا مقعدی منتقل می‌شود.
تماس نزدیک با هر یک از عوارض زیر ممکن است سبب انتقال این بیماری شود:
- زخم بدن فرد در مرحله اول، یا
- جوش‌های پوستی بدن فرد در مرحله دوم.
باکتری سیفلیس ممکن است از راه‌های زیر نیز منتقل شود:
- استفاده مشترک از وسایل جنسی
- از مادر به نوزاد.
اگر سیفلیس را درمان نکنید، شاید آن را تا 2 سال پس از پنهان یا نهفته شدن، به دیگران منتقل کنید. این اتفاق مربوط به بازه زمانی مرحله دوم تا سوم است.
کاهش احتمال ابتلا
- از دست زدن به زخم یا جوش‌های پوستی خودداری کنید.
- استفاده از کاندوم خارجی یا داخلی احتمال انتقال را کاهش می‌دهد؛ به‌شرطی‌که کاندوم روی زخم یا جوش‌های پوستی را بپوشاند. استفاده از پوشش لاستیکی دندانی حین رابطه جنسی دهانی نیز احتمال انتقال را کاهش می‌دهد.
- وسایل جنسی را بطور مشترک استفاده نکنید. اگر قرار است بطور مشترک از این وسایل استفاده کنید، باید آنها را در هر نوبت استفاده با کاندوم بپوشانید.
- دیگر روش‌های ضدبارداری، مانند مصرف قرص ضدبارداری، مانعی در برابر انتقال سیفلیس یا دیگر انواع STI ایجاد نمی‌کند.
سیفلیس و HIV
- ابتلا به سیفلیس احتمال دچار شدن به HIV یا انتقال HIV را افزایش می‌دهد.
- اگر به HIV مبتلا باشید، ممکن است سیفلیس در بدن شما به‌سرعت شدت بگیرد و درمان آن دشوار شود.
- ولی اگر HIV شما تحت درمان و بار ویروسی شما غیرقابل تشخیص باشد، به احتمال فراوان سیفلیس شما درمان خواهد شد.
آزمایش و درمان سیفلیس
- اگر نگران ابتلا به سیفلیس هستید، نشانه‌های آن را دارید، یا شریک جنسی شما به سیفلیس دچار شده است، آزمایش بدهید.
- همه آزمایش‌ها در NHS (سامانه ملی سلامت) رایگان است.
آزمایش سیفلیس شامل چه مواردی است
- آزمایش خون
- آزمایش با سواب، که در آن از سواب (گلوله پنبه‌ای کوچک) برای گرفتن نمونه از ترشحات زخم‌ها استفاده می‌شود
- معاینه جسمی، که در آن پزشک یا پرستار آلت تناسلی یا دیگر نقاط بدن شما را برای وجود زخم معاینه می‌کند.
درمان سیفلیس
- سیفلیس با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. آنتی‌بیوتیک معمولاً با یک نوبت تزریق یا مصرف یک دوره کوتاه مدت قرص وارد بدن شما می‌شود. مدت کوتاهی پس از دریافت دارو، ممکن است احساس گرما و درد کنید.
- برای جلوگیری از عود کردن یا منتشر شدن عفونت، تا حداقل 2 هفته پس از پایان یافتن دوره درمان، از ایجاد رابطه جنسی -مقعدی، واژینال یا دهانی- خودداری کنید. صبر کنید تا اثربخش بودن اقدامات درمانی با نتیجه آزمایش تایید شود.
- افرادی که با آنها رابطه جنسی داشته‌اید نیز باید معاینه شوند. اگر نمی‌خواهید خودتان با این افراد تماس بگیرید، درمانگاه می‌تواند این کار را انجام دهد. اگر آنها از آلوده شدن احتمالی خود باخبر شوند، می‌توانند برای درمان اقدام کنند.
- سیفلیس بدون اقدامات درمانی برطرف نمی‌شود. این بیماری ممکن است سالها بعد سبب بروز مشکلات جدی قلبی، مغزی و عصبی و حتی مرگ شود.
بیشتر افراد برای آزمایش و درمان عفونت‌هایی مانند سیفلیس به بیمارستان بیماری‌های پوستی و آمیزشی مراجعه می‌کنند. این فرآیند رایگان و محرمانه است. هیچ‌کس، از جمله پزشک عمومی شما، از مراجعات شما آگاه نخواهد شد.
در مطب برخی پزشکان عمومی نیز خدمات آزمایش و درمان این عفونت‌ها ارائه می‌شود.
سیفلیس و بارداری
- برای همه زنان باردار آزمایش خون برای سیفلیس در نظر گرفته می‌شود زیرا این عفونت ممکن است برای جنین بسیار خطرناک باشد و حتی می‌تواند جنین را در رحم مادر مبتلا کند.
- درمان سیفلیس در دوران بارداری آسان است و آسیبی به جنین نمی‌رساند.
معاینات دوره‌ای منظم
هرچه تعداد افرادی که با آنها رابطه جنسی برقرار می‌کنید بیشتر باشد، احتمال ابتلای شما به عفونت‌هایی مانند سیفلیس افزایش می‌یابد. رابطه جنسی محافظت‌نشده این احتمال را حتی بیشتر می‌کند.
از‌آنجا‌که ممکن است نادانسته به STI مبتلا شوید، معاینه دوره‌ای منظم اهمیت می‌یابد. اهمیت این معاینات به‌ویژه اگر به‌تازگی رابطه‌ای را آغاز کرده باشید یا بخواهید استفاده از کاندوم را هنگام آمیزش با شریک جنسی خود متوقف کنید، بیشتر می‌شود.